Geopolitieke spanningen, hybride dreigingen, klimaatverandering en de kwetsbaarheid van vitale voorzieningen vragen om versterking van de maatschappelijke weerbaarheid en veerkracht. Gemeenten spelen een sleutelrol in het versterken hiervan Een crisis, of het nu gaat om stroomuitval, een overstroming of een hybride dreiging, heeft namelijk in de eerste plaats lokaal impact.
De VNG ontwikkelde de Handreiking weerbaarheid en veerkracht op lokaal niveau. Het doel van deze handreiking is gemeenten te ondersteunen bij een betere voorbereiding op langdurige verstoringen en crises. Zo kunnen risico’s worden beperkt en wordt herstel en aanpassing sneller mogelijk.
De kern van de handreiking bestaat uit een lijst met maatregelen op lokaal niveau, ingedeeld volgens zes pijlers:
- eigen continuïteit
- crisisorganisatie
- vitale voorzieningen
- sociaal weefsel
- zelfredzaamheid van inwoners en organisaties
- de samenleving als overkoepelend systeem
De onderwerpen variëren van drinkwatervoorziening en het inrichten van noodsteunpunten tot het waarborgen van democratische besluitvorming. De handreiking is opgesteld in nauwe samenwerking met de veiligheidsregio’s en sluit aan bij de weerbaarheidsdoelstellingen van de NAVO, de paraatheidsstrategie van de Europese Unie en kabinetsbrieven over civiele weerbaarheid.
In totaal bevat de handreiking 41 maatregelen. Bij elke maatregel is aangegeven in welke fase van een crisis deze relevant is: de koude fase, de warme fase binnen 72 uur, de warme fase na 72 uur of de nafase. Ook staat vermeld wie de eerstverantwoordelijke partij is en met welke partners kan worden samengewerkt voor ondersteuning of facilitering. Denk hierbij aan veiligheidsregio’s en de ministeries van BZK en JenV, maar ook aan maatschappelijke organisaties, woningcorporaties en vrijwilligers.
De handreiking is via een ledenbrief aan gemeenten aangeboden en is tevens te downloaden via deze link of via onze kennisbank.
