Radicalisering, extremisme en polarisatie kunnen een bedreiging vormen voor de veiligheid van inwoners en kunnen de principes die ten grondslag liggen aan onze democratische rechtstaat ondermijnen. Het zijn fenomenen die vragen om blijvende inzet.
Radicalisering is een proces van toenemende bereidheid om de uiterste consequentie uit een denkwijze te aanvaarden en die in daden om te zetten. Deze toenemende bereidheid kan leiden tot gedrag dat andere mensen diep kwetst of in hun vrijheid raakt, kan aanleiding zijn voor individuen of groepen om zich af te keren van de samenleving en kan leiden tot het gebruik van geweld (NCTV).
Extremisme is het uit ideologische motieven bereid zijn om niet-gewelddadige en/of gewelddadige activiteiten te verrichten die de democratische rechtsorde ondermijnen (AIVD).
Documenten & links
Praktijkvoorbeelden
Praktijkvoorbeelden van aanpakken gericht op kwetsbare jongeren die vatbaar zijn voor radicalisering.
- Datum: 1 Oct 2016
- Auteur: Kennisplatform Integratie & Samenleving
- Documenttype: Rapport
- Pagina's: 45
Onderzoeksrapporten en publicaties
Het dreigingsniveau is een schatting van de NCTV van de algemene terroristische dreiging in Nederland gedurende een langere termijn. Eens in het halfjaar wordt een nieuw dreigingsbeeld gepubliceerd.
- Datum: 12 Dec 2023
- Auteur: NCTV
- Documenttype: Rapport
- Pagina's: 41
Verschillende organisaties in Nederland worden geconfronteerd met personen die zichzelf ‘autonoom’ of ‘soeverein’ verklaren. In dit document analyseert de NCTV dit fenomeen.
- Datum: 9 Apr 2024
- Auteur: Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid
- Documenttype: Rapport
- Pagina's: 28
Extremisme is niet altijd zichtbaar en er hoeft niet altijd sprake te zijn van een wetsovertreding of geweld. Veel vormen van extremisme tasten juist sluimerend onze rechtsstaat en manier van samenleven aan. Deze sluimerende vormen van extremisme vragen een andere aanpak dan de meer repressieve aanpak zoals we die kennen uit de contraterrorisme aanpak. Aan de andere kant moet extremisme ook niet verward worden met democratisch activisme of gezonde kritiek op de overheid. De vrijheid van meningsuiting is een groot goed en de grondrechten en vrijheden zijn in deze strategie dan ook stevig verankerd. Deze strategie bundelt deze verschillende perspectieven en biedt kaders voor een brede aanpak waarin het Kabinet de handen ineenslaat.
- Datum: 17 May 2024
- Auteur: Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid
- Pagina's: 52
De aanpak van extremisme kent een stevige basis. De komende periode wordt ingezet op de prioriteiten benoemd in dit document. Er wordt per pijler benoemd waar huidige inzet op plaatsvindt en/of welke inzet momenteel wordt doorontwikkeld. Er wordt doorlopend bezien welke inzet nodig is en hoe de inzet zich verhoudt tot elkaar. Daarnaast wordt er middels een ''mid-term'' review bezien of aanpassingen aan de strategie wenselijk zijn, onder andere op basis van een nieuwe Rijksbrede Risicoanalyse Nationale Veiligheid.
- Datum: 17 May 2024
- Auteur: Rijksoverheid
- Documenttype: Plan van aanpak
Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland (DTN) juni 2024 van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV).
- Datum: 11 Jun 2024
- Auteur: NCTV
- Documenttype: Algemeen
- Pagina's: 47
De kans op een terroristische aanslag in Nederland is reëel. De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) handhaaft daarom het dreigingsniveau op 4 (substantieel). Dit komt onder meer door de aanhoudend hoge dreiging van het jihadisme. Ook lijken jongeren met sympathie voor rechts-terroristische en jihadistische denkbeelden online steeds vaker én sneller te radicaliseren. De snelheid waarin dit gebeurt is zorgelijk. Dit blijkt uit het recent verschenen Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland (DTN). In het DTN wordt gewaarschuwd dat er naar schatting enkele honderden Nederlandse jongeren actief zijn in rechtsextremistische en jihadistische online milieus.
- Datum: 17 Dec 2024
- Auteur: Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid
- Documenttype: Rapport
- Pagina's: 51
Deze themarapportage is onderdeel van de Rijksbrede Risicoanalyse Nationale Veiligheid. Het doel van de RbRa is het in kaart brengen van verschillende typen dreigingen en bijbehorende risico’s voor de nationale veiligheid van het Koninkrijk der Nederlanden. Hiertoe worden mogelijke dreigingen niet alleen geïdentificeerd, maar wordt ook een inschatting gemaakt van waarschijnlijkheid en mogelijke gevolgen (het ‘risico’). Deze inschatting vindt plaats aan de hand van door het ANV opgestelde scenario’s.
- Datum: 26 Sep 2022
- Auteur: Analistennetwerk Nationale Veiligheid in opdracht van de NCTV.
- Documenttype: Rapport
- Pagina's: 74
Het DTN58 geeft dreigingsbeeld terrorisme in Nederland van mei 2023 weer.
- Datum: 30 May 2023
- Auteur: NCTV
- Documenttype: Rapport
- Pagina's: 47
Het dreigingsniveau wordt op basis van DTN 57 vastgesteld op niveau 3. Dit betekent dat een terroristische aanslag in Nederland voorstelbaar is. Er zijn in Nederland personen en groepen die radicaliseren of geradicaliseerd zijn. Zij kunnen een dreiging vormen tegen de nationale veiligheid. Er zijn echter geen concrete aanwijzingen dat geradicaliseerde personen een aanslag voorbereiden.
- Datum: 30 Nov 2022
- Auteur: NCTV
- Documenttype: Rapport
- Pagina's: 39
Infographic van het DTN 58
- Datum: 30 May 2023
- Auteur: NCTV
- Documenttype: Infographic
- Pagina's: 1
Jongeren die veerkrachtig zijn, kunnen beter omgaan met problemen en tegenwicht bieden aan negatieve invloeden. Het ontwikkelen en vergroten van veerkracht speelt daarom een belangrijke rol bij het voorkomen van polarisatie en radicalisering. Een inventarisatie van betrokkenheid en behoeften van jongerenwerkers.
- Datum: 31 Jul 2023
- Auteur: Verwey-Jonkerinstituut - Ron van Wonderen
- Documenttype: Rapport
- Pagina's: 22
Praktische hulp
Deze digitale handreiking radicalisering en extremisme van de VAR beschrijft aan de hand van vier thema’s (beleid en organisatie, weerbaarheid en preventie, persoonsgerichte aanpak en deskundigheidsbevordering) wat gemeenten kunnen doen om een lokale aanpak op het thema radicalisering en extremisme te ontwikkelen en/of te borgen. Ter ondersteuning worden diverse instrumenten en documenten genoemd die kunnen helpen bij het vormgeven of herzien van de aanpak. Deze lijst is niet uitputtend en zal steeds geactualiseerd worden.
- Datum: 17 Apr 2024
- Auteur: VAR
- Documenttype: Handboek
- Pagina's: 22
Deze infographic is een overzichtelijke samenvatting van het Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland 2024
- Datum: 17 Dec 2024
- Auteur: Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid
- Documenttype: Infographic
- Pagina's: 1
- Datum: 2 Jun 2015
- Auteur: VNG
- Documenttype: Rapport
- Pagina's: 8
Eén van de manieren om polarisatie en radicalisering op lokaal niveau te bestrijden is door het oprichten van een lokaal netwerk van sleutelfiguren, als aanvulling op een breder gemeentelijk preventief beleid en de persoonsgerichte aanpak. Deze handreiking helpt en inspireert u mogelijk bij het opzetten, begeleiden en/of opnieuw vormen voor een nieuw lokaal netwerk van sleutelfiguren.
- Datum: 1 Jun 2018
- Auteur: Expertise-unit Sociale Stabiliteit Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
- Pagina's: 42
Nieuws
Algemeen - 19 dec. 2024
NCTV: kans op een aanslag blijft reëel
Algemeen - 12 sep. 2024
Vernieuwde handreiking lokale aanpak radicalisering, extremisme en terrorisme
Algemeen - 11 jun. 2024
Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland (DTN) juni 2024
Algemeen - 22 mei 2024
Nationale extremismestrategie 2024-2029
Algemeen - 29 apr. 2024