Verdovende middelen worden wel gezien als de motor van de georganiseerde criminaliteit. Het geld dat met de handel in drugs wordt verdiend wordt (wereldwijd) witgewassen en in de legale economie gebracht. Het wordt ook geïnvesteerd in de onderwereld, in nieuwe partijen drugs maar ook andere criminaliteitsvormen zoals mensenhandel, handel in valse merkkleding of illegale sigaretten, vastgoedfraude, etc. De logistieke lijnen die voor de drugshandel worden gebruikt, bieden vaak ook mogelijkheden voor de in-, door- en uitvoer van andere illegale producten.
Verdovende middelen zijn er in verschillende soorten waarbij van oudsher in ieder geval wetmatig onderscheid wordt gemaakt= softdrugs (zoals hennep, marihuana of hasjiesj) en harddrugs (heroïne, cocaïne en veel vormen van synthetische drugs). Nederland heeft als handelsland met zijn logistieke positie een cruciale positie niet alleen in het legale economische verkeer, maar ook waar het gaat om de invoer, doorvoer en uitvoer van verdovende middelen. Niet voor niets gaat zoveel aandacht van de overheid uit naar de drugstransport via de haven. Daarnaast weten we dat Nederland ook een belangrijke producent is van drugs, zoals hennep, maar ook van synthetische drugs. Dit vindt vaak plaats op kwetsbare locaties zoals woonwagencentra, bedrijventerreinen en buitengebieden. Er is een criminele schaduwwereld ontstaan waarin miljarden omgaan. Geld dat criminelen deels weer in de bovenwereld investeren. Naast grote illegale geldstromen gaat de drugsindustrie ook gepaard met corruptie, ondermijning van sociale structuren in wijken, excessief geweld en is dit een voedingsbodem voor andere vormen van ondermijnende criminaliteit.
